SİGARA VE ALKOL KAÇAKÇILIĞI SUÇU NEDİR?

GİRİŞ

Sigara ve alkol kaçakçılığı suçu Türk Ceza Kanununda düzenlenmemiş olup, 5607 Sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununda yer almaktadır. Suçun kapsamına tütün, tütün mamulleri, etil alkol, alkollü içkiler ve metanol girmektedir. Sayılan bu maddelerin gümrük denetimine tabi olmaksızın mali yükümlülüklere aykırı bir şekilde yurt dışına çıkarılması veya ülke içine sokulmasıyla bu suç oluşacaktır.

Sigara ve alkol kaçakçılığı suçundan yakalanan sanığın “kullanmak için” söz konusu maddeleri getirdiğine ilişkin bir savunma yaparsa mevcut duruma göre bir değerlendirme yapılmalıdır. Eşyanın cinsi, miktarı gibi hususlar incelenecektir. Bütün bu hususlar değerlendirildiğinde kişinin kullanımının üstünde bir durum söz konusuysa ticari amaç için bulundurulduğu kabul edilecektir.

Alkol ve Sigara Kaçakçılığı Suçunun Unsurları

Sigara ve alkol kaçakçılığı suçunu oluşturan unsurlar 5607 Sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu m. 3/10’da sayılıştır. Buna göre bu unsurlar; tütün, tütün mamulleri, etil alkol, alkollü içkiler ve metanoldür. Bu suç seçimlik hareketli bir suçtur, bu sebeple birden fazla seçimlik hareket bir arada yapılmış olsa dahi faile kaçakçılık suçundan tek ceza verilecektir.

Alkol ve Sigara Kaçakçılığı Suçunun Cezası Nedir?

Sigara, alkol ve tütün mamullerini gümrük işlemlerine tabi tutulmadan ülkeye sokan kişi, 3 yıldan 10 yıla kadar hapis veya 20 bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. Belirtilen eşyanın gümrük kapıları ülkeye sokulması durumunda belirlenen ceza üçte birinden yarısına kadar artırılır. (5607 Sayılı K. 3/10). Mahkeme tarafından hapis cezasının en alt sınırdan, adli para cezasının ise hapis cezasının gün sayısından fazla olacak şekilde tayin edildiği hallerde bu durumun izahı mahkeme kararında belirtilmelidir.

Aldatıcı işlem ve davranışlarda bulunmak suretiyle gümrük vergilerinde kısmen veya tamamen ödemeden kaçınma ile alkol, sigara veya tütünün ülkeye sokan kişi  4 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası ve 20 bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. (5607 Sayılı K. 3/10)

Sigara ve alkol kaçakçılığı suçunda suç konusu eşyanın değeri fahişse (yüksek ise) verilecek olan ceza yarısından bir katına kadar artırılır. (5607 Sayılı K. 3/22)

Teşebbüs, bir suçun icra hareketlerine başlanmış olmasına rağmen failin iradesi dışında gerçekleşen olaylar sebebiyle suçun gerçekleşememesini ifade eder. Suçun teşebbüs halinde kalması durumunda failin cezasında indirim yoluna gidilecektir. Ancak belirtmek gerekir ki sigara, tütün, tütün mamulleri ve alkol kaçakçılığı suçu bakımından teşebbüs hükümleri uygulanmaz. Kaçakçılık suçu teşebbüs aşamasında kalsa dahi fail hakkında suç tamamlanmış gibi cezaya hükmolunacaktır. (5607 Sayılı K. 3/21)

Kaçak Sigara veya Alkol Üretme, Satma, Taşıma veya Satın Alma Suçu

Bu durum, 5607 Sayılı Kanunda madde 3/18’de belirtilmektedir. Sigara veya alkol kaçakçılığı suçunu iştirak etmeksizin, sigara, tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkilerin piyasada satılması, satışa arz edilmesi, taşınması veya satın alınması hâlinde, suçun cezası 3 yıldan 6 yıla kadar hapis cezası ve 10 bin güne kadar adli para cezasıdır.

Ambalajlarında bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaret bulunmayan ya da taklit veya yanıltıcı bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaretleri taşıyan sigara, tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkileri ticari amaçla üreten, bulunduran, nakleden, satışa sunan veya satan, bu özelliğini bilerek ticari amaçla satın alan kişi 3 yıldan 6 yıla kadar hapis ve 20 bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.

Bandrol, Etiket, Hologram VB. İşaretleri Taklit Etme veya Kullanma Suçu

Kamu sağlığının korunması amacıyla ürün tespitini kolaylaştırmak için bandrol, hologram vb. gibi bazı işaretler kullanılmaktadır. Bu işaretlerin taklit edilmesi de kanunda ayrıca suç olarak düzenlenmiştir.

• 5607 Sayılı Kanun m. 3/16 – Tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkilerin ambalajlarına kamu kurumlarınca uygulanan bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaretlerin taklitlerini imal eden veya ülkeye sokanlar ile bunları bilerek bulunduran, nakleden, satan ya da kullananlar 3 yıldan 6 yıla kadar hapis ve 20 bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.
• 5607 Sayılı Kanun m. 3/16 – Tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkilerin ambalajlarına kamu kurumlarınca uygulanan bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaretleri; ilgili mevzuatta belirlenen şekilde temin etmesine rağmen belirlenen ürünlerde kullanmaksızın bedelli veya bedelsiz olarak yayanlar, bunları alma veya kullanma hakkı olmadığı halde sahte evrak veya dokümanlarla veya herhangi bir biçimde ilgili kurum ve kuruluşları yanıltarak temin edenler, bunları taklit veya tahrif ederek ya da konulduğu üründen kaldırarak, değiştirerek ya da her ne suretle olursa olsun tedarik ederek amacı dışında kullananlar 3 yıldan 6 yıla kadar hapis ve 20 bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.

Örgütlü Kaçakçılık Suçunun Cezası Nedir?

Örgüt, ortak bir amacı veya gerçekleştirmek için bir araya gelmiş kurumların veya kişilerin oluşturduğu birlik, teşekkül ya da teşkilattır. Örgütlü suç ise, birbirleriyle sıkı ilişki içinde bir araya gelen en az 3 veya daha fazla kişi tarafından suçun işlenmesidir.

Alkol ve sigara kaçakçılığı suçunun örgütlü bir şekilde işlenmesi halinde verilecek ceza 5607 Sayılı Kaçakçılık Kanunu m. 4/1,2’de düzenlenmiştir.

• Alkol ve sigara kaçakçılığı suçunun örgütlü bir şekilde, yani bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde faile verilecek ceza 2 katına kadar artırılır. (5607 Sayılı K. m. 4/1)
• Alkol ve sigara kaçakçılığı suçunun örgütlü bir şekilde olmadığı halde, 3 veya daha fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi halinde suçun cezası 1/2 oranında artırılır. (5607 sayılı K. md.4/2).

Sigara ve Alkol Kaçakçılığı Suçunda Etkin Pişmanlık

Etkin pişmanlık, suçun tamamlanmasından sonra failin işlediği fiil nedeniyle pişman olması üzerine suçun zararlı ve tehlikeli etkilerini gidermesi veya hafifletmesi  halinde fail hakkında ceza indirimi yapılmasını sağlayan ceza hukuku kurumudur. Etkin pişmanlık her suçta uygulama alanı bulmaz, sadece belirli suçlarda etkin pişmanlık hükümleri uygulama alanı bulur. Etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanabileceği suçlardan biri de Sigara ve Alkol Kaçakçılığı Suçudur.

Sigara ve alkol kaçakçılığı suçunu işlemiş bir kişi, resmi makamlar tarafından haber alınmadan önce suçu meydana getiren icra hareketlerini, failleri ve kaçak eşyaların saklandığı yerleri yetkili mercie haber vermesi halinde failler yakalanırsa  ve kaçak eşyalar ele geçirilirse bu durumda o kişi cezalandırılmayacaktır. Ancak resmi makamlar tarafından haber alındıktan sonra suçun ortaya çıkmasında yardım eden kişinin cezasında üçte iki oranında indirime gidilecektir.

Sigara ve alkol kaçakçılığı suçlarından herhangi birini işleyen kişi etkin pişmanlık göstermek suretiyle, soruşturma evresinin devamı süresince suç konusu eşyanın gümrüklenmiş değerinin iki katı kadar parayı Devlet Hazinesine öderse, hakkında, bu Kanunda tanımlanan kaçakçılık suçlarından dolayı verilecek ceza yarı oranında indirilir. (5607 Sayılı K. m.5/2)

Cezanın Ertelenmesi, HAGB ve Adli Para Cezası

Adli Para Cezası: İşlenen bir suça karşılık hapis cezasıyla birlikte veya tek başına uygulanan yaptırımdır.  Alkol ve sigara kaçakçılığı suçu nedeniyle hükmedilen hapis cezası adli para cezasına çevrilemez.

Hükmün Açıklanmasının Geriye Bırakılması: Sanık hakkında verilen hüküm belli bir denetim süresi içinde sonuç doğurmaz, kişi denetimli serbestlik yükümlülüklerine uyarsa dava ve verilmiş ceza düşer. Etkin pişmanlık hükümleri uygulanmadığı müddetçe alkol ve sigara kaçakçılığı suçu nedeniyle hükmedilen hapis cezası hakkında hagb kararı verilemez.

Cezanın Ertelenmesi: Mahkeme tarafından mahkumiyet kararıyla belirlenen hapis cezasının cezaevinde infaz edilmesinden şartlı olarak vazgeçilmesidir. Etkin pişmanlık nedeniyle indirim uygulanmadığı müddetçe alkol ve sigara kaçakçılığı suçu nedeniyle hükmedilen hapis cezasının ertelenmesi de mümkündür.

Suçun Şikayet Süresi, Zamanaşımı ve Görevli Mahkeme

Alkol ve sigara kaçakçılığı suçu, şikayete tabi değildir. Suç savcılık tarafından öğrenildiğinde re’sen soruşturma başlatılacaktır.

Sigara ve alkol suçunun soruşturulması için herhangi bir şikayet süresi belirlenmiş olmamasına rağmen suçun dava zamanaşımı süresi, suç işlendiği tarihten itibaren “8 yıldır”. 8 yıl içinde suç savcılığa bildirilmeli, aksi takdirde dava zamanaşımı süresi dolacağından o suç ile ilgili birdaha soruşturma yapılamayacaktır.

Alkol ve sigara kaçakçılığı suçunda görevli mahkeme, Asliye Ceza Mahkemesidir.

SİGARA VE ALKOL KAÇAKÇILIĞI SUÇU HAKKINDA YARGITAY KARARLARI

 Etkin Pişmanlık Hükmünün Uygulanıp Uygulanmayacağı Hakkında Yargıtay Kararı

• Yargıtay 7. Ceza Dairesi 14/01/2019, E. 2018/17999, 2019/589 Sayılı Kararında

 “Olay tarihinde sanık Cahit’in sevk ve idaresindeki araç içerisinde yakalanan kaçak sigaralardan haberdar olmadığına yönelik savunmasının 5607 sayılı Yasanın 5/1. maddesinin 2. cümlesi anlamında etkin pişmanlıktan yararlanmak için gerekli olan pişmanlık duymak ve “fiilin tüm yönleriyle ortaya çıkarılmasına” yönelik bir beyan sayılamayacağı, zira somut olayda sanığın kastının etkin pişmanlık duyarak, eylemin niteliğini açıklayıp, olayın etraflıca meydana çıkartılmasına hizmet ve yardım niteliğinde değil suçtan kurtulmaya yönelik savunma olarak değerlendirilmesi gerektiği, bu nedenle sadece sigaraların asıl sahibi olan diğer sanık Faruk’un isminin verilerek hakkında dava açılmasına neden olunmasının tek başına cezadan indirim yapılmasını öngören etkin pişmanlığa vücut vermeyeceği”

Yakalanan Sigara ve Alkolün Kişisel kullanım Miktarının Belirlenmesi Hakkında Yargıtay Kararı

• Yargıtay 7. Ceza Dairesi 17/05/2018, E.2016/3721, 2018/5621 Sayılı Kararında

“Irak’tan Türkiye’ye giriş yapmak üzere Habur Gümrük Kapısına gelen sanığın kullandığı çekici ve dorsede yapılan aramada, 19 karton kaçak sigara ve 14 şişe 1’er litrelik içki ele geçirilen olayda, sanığın aşamalardaki beyanlarında ele geçen kaçak eşyaları oğlunun düğününde ikram etmek üzere satın aldığını savunması karşısında, eşyanın ele geçiriliş şekli ve yakalanan eşya miktarına nazaran savunmasının aksine somut bir kanıt da bulunmaması nedeniyle dava konusu eşyanın ticari miktar ve mahiyette olmadığı gözetilmeden sanığın beraati yerine mahkumiyetine karar verilmesi”

Blog Yazılarımız:

Resmi Evrakta Sahtecilik ve Resmi Belge Düzenlenmesinde Yalan Beyan Suçu

Av. Tuğçe Çığlı
Av. Serhan Cantaş